سالم زیبا

ویتامین دی چیست ؟

ویتامین دی یک ویتامین محلول در چربی است که وظایف بسیار مهمی در بدن دارد. این ویتامین به تولید کلسیم، ساخت و مراقبت از استخوان ها کمک کرده و در تنظیم سیستم ایمنی، سلول ها و پیشگیری از سرطان مفید می باشد. بدن ویتامین دی را ذخیره کرده و زمانی که پوست در معرض نور آفتاب است، شروع به ساخت این ویتامین می کند. ویتامین د در برخی غذاها مثل شیر غنی شده با ویتامین دی یافت می شود.

ویتامین دی دو دسته است:

ارگوکلسیفرول( D2)

کلسیفرول (ویتامین D3)

کوله کلسیفرول بهترین ترکیبی است که سطح ویتامین د را در خون افزایش می دهد. در کودکان کمبود ویتامین د موجب راشیتیسم یا نرمی استخوان می شود. برخی افراد ممکن است ویتامین د را به میزان کافی جذب نکنند بخصوص افرادی که در مناطق کوهستانی زندگی می کنند و همچنین سالمندان. سیاه پوستان به اندازه سفید پوستان، نور آفتاب را براحتی جذب نمی کنند بنابراین خطر کمبود ویتامین د در این افراد بیشتر است. کمبود ویتامین د با برخی بیماری ها مثل سرطان سینه و کولون، پروستات، فشار خون بالا، افسردگی و چاقی ارتباط دارد، بنابراین افراد با بیشترین سطح ویتامین د کمتر در معرض ابتلا به این بیماری ها هستند.

 

ویتامین D3 نسبت به ویتامین D2 بهتر جذب بدن می شود. این دو ویتامین به طور طبیعی در مواد غذایی یافت شده و به شیر نیز افزوده می شود. البته همه محصولات لبنی من جمله ماست و پنیر نمی توانند با ویتامین دی غنی شوند.

 مهمترین منابع ویتامین دی :

فواید و مضرات ویتامین دی 

روغن کبد ماهی کاد (این روغن حاوی میزان بالای ویتامین آ است که مصرف زیاد آن می تواند مسمومیت ایجاد کند بنابراین اگر از آن برای تامین ویتامین د استفاده می کنید در مورد مصرف این روغن با پزشک مشورت کنید.) 

ماهی های چرب مثل: سالمون، تن، ساردین و کیلکا

شیر و غلات غنی شده با ویتامین دی

تخم مرغ 

زمانی که پوست در معرض نورآفتاب است، بدن شروع به ساخت ویتامین د می کند. رنگ پوست بر تولید ویتامین د تاثیر دارد. افراد با پوست روشن تنها باید به مدت 45 دقیقه در هفته در نورآفتاب بمانند تا بدن بتواند ویتامین د موردنیاز را جذب کند درحالیکه مدت زمان موردنیاز برای افراد سیاه پوست بیش از 3 ساعت می باشد.

هوای ابری و مه آلود، لباس، کرم ضدآفتاب و شیشه پنجره همگی میزان جذب نورآفتاب را به پوست کمتر می کنند. استفاده از کرم ضدآفتاب به پیشگیری از سرطان پوست کمک می کند. در مناطقی که دسترسی به نورآفتاب کم است، جذب ویتامین د بسختی صورت می گیرد لذا به ساکنین این مناطق توصیه می شود که مکمل ویتامین د مصرف کنند. ویتامین د در بیشتر قرص های مولتی ویتامین وجود دارد و به شکل کپسول یا قرص از دوز 50 تا 1000 واحد در داروخانه ها یافت می شود. مصرف این ویتامین باید طبق تجویز پزشک انجام شود. افرادی که در هضم چربی مشکل دارند باید ویتامین د را به صورت تزریقی و طبق تجویز پزشک مصرف کنند.  

مصرف مقدار مناسبی از ویتامین دی به پیشگیری از برخی  بیماری ها کمک می کند:

علائم کمبود ویتامین دی در بدن

1- مصرف ویتامین دی در جلوگیری از استئوپورز :

ویتامین د به جذب کلسیم کمک کرده و موجب استحکام استخوان ها می شود بنابراین مصرف این ویتامین در طول عمر بسیار مهم است زیرا بیشتر استخوان ها در دوره جوانی شکل می گیرند. زنان در دوره یائسگی بیشتر در معرض خطر استئوپورز (پوکی استخوان) هستند لذا مصرف ویتامین د به همراه مکمل های کلسیم می تواند از پیشرفت پوکی استخوان و شکستگی آن جلوگیری نماید.

افراد دچار کمبود ویتامین د بیشتر در معرض شکستگی استخوان هستند لذا به این افراد توصیه می شود که روزانه 700 تا 1000واحد مکمل ویتامین د را مصرف نمایند. ویتامین د تا 22 درصد مانع شکستگی استخوان می شود.

 

2- نقش ویتامین د در بیماری راشیتیسم یا نرمی استخوان :

ویتامین د از بروز بیماری راشیتیسم یا نرمی استخوان و استئومالاسیا جلوگیری می کند. افرادی که در مناطق شمالی زندگی می کنند و دسترسی مستقیم به نور آفتاب ندارند، باید ویتامین د را از طریق مصرف شیر غنی شده و محصولات لبنی دریافت کنند. این افراد می توانند از مکمل ویتامین د یا مولتی ویتامین به همراه ویتامین د استفاده نمایند.